Thơ Lưu Diệu Vân

Lưu Diệu Vân sinh năm 1979, định cư tại Canada. Cô có bài đăng trên nhiều tạp chí văn học trong và ngoài nước. Tác phẩm của cô gồm tập thơ 7 giờ 47 phút, (Văn Nghệ phát hành), và Thế Kỷ Của Những Vật Tế (thơ, Văn Học ấn hành).

Cùng với những nhà thơ nữ khác thuộc thế hệ mình, Lưu Diệu Vân tạo ra một giọng thơ mới, lãng mạn và nữ tính… Tình yêu trong thơ Lưu Diệu Vân là tình yêu thách thức, gắn bó với tình dục, tình yêu thân xác, hiện đại và khách quan, dũng cảm và táo bạo. Giọng thơ trẻ trung tự nhiên, một thứ tuổi trẻ vừa đi qua bóng tối, nổi loạn và đau khổ, muốn sống nhẹ nhàng và đẹp đẽ, trong khi vẫn không ngừng nhìn lại những khó khăn trong các quan hệ cá nhân. Mặt khác, ý thức lịch sử vẫn là yếu tố xuyên qua nhiều bài thơ đặc sắc của Lưu Diệu Vân.

Sức hấp dẫn của thơ Lưu Diệu Vân, theo Trịnh Y Thư, nằm ở cách sử dụng hình tượng tài hoa, tinh tế. Sau đây là một vài bài tiêu biểu.

SAO KHUÊ

Những kẻ săn mây

tư sản lẫn vô sản

những nạn nhân mê ảo giác dị giải

người Việt nhìn ra tiên rồng

người Trung Quốc nhìn ra điềm dữ

người Âu nhìn ra bờ Ðịa Trung Hải

người Tây thấy Chúa múa quanh Ðức Mẹ

trẻ nhỏ thấy thuyền buồm, mũ trùm, chó con, chiếc bánh…

người lớn nhận diện chiếc dù mù khói

nhắc nhở kéo cửa kính xe chắn quá khứ

là kẻ săn mây chuyên nghiệp được tín nhiệm

tôi thấy toàn những mục tiêu yêu kiều

từ khoảng cách, hình dáng

tôi tính ra trọng lượng

tốc độ bốc hơi hiện tại

tương quan với luồng gió

nhiệt độ khí quyển

tôi có ngay chiều cao đồng bộ với vòng quay mặt trời

dan díu với tư thế xoay nghiêng của trái đất

để ý kỹ đến những loài khác chung quanh

dấu hiệu hiện hữu phù phiếm

bóng chập chờn như những cái khiên phiến loạn

đàn chim hốt hoảng bay về tổ

tia nhắm dễ dàng

tôi bắt chúng trong tình trạng yếu thế nhất

vừa lùng mồi vừa tránh lũ thợ săn

tôi ngày càng điệu nghệ

có thể bủa vây cả chốn tầng cao hơn tầm với

bí quyết là không nhìn đắm vào dung nhan trắng sữa của chúng

khi cố tình dẫn chệch hướng

…

dù sao, tôi rất hãnh diện với nghề

bảo vệ bè phái tàn tích đang vào quên lãng

chỉ còn vài đứa như chúng tôi

sống vất vưởng trên những cụm thời gian buôn lậu

và để không bị phát hiện

chúng tôi gọi mình là thi sĩ

Búp bê & xe đạp

những đứa bé chiến tranh mơ búp bê và xe đạp

và những lá thư không bao giờ chở theo sự thật

khi hòa bình đến ngoài da

trên tấm bích chương các lãnh tụ bắt tay thân mật

ký bằng viết chì lên tờ hiệp định

cả giống tộc phải gánh nợ hứa hờ

xã hội tiếp tục duyệt binh

những ống son buôn hương

những điếu thuốc chạy mánh

những cây thước kẻ gạ tình đổi điểm

phát động chiến dịch quay lưng với thời đại

Ðức Phật bị chôn sống trong trận lụt nhảy vọt

Chúa bị buộc gánh kẽm gai đi rào lùng chim sẻ

trăm triệu hạt hướng dương rủ nhau bứng rễ

tìm tự do từ độ lặn mặt trời khác

những em bé khóc khàn tiếng pha thuốc ngủ

bú sữa độc biển đêm

bao nhiêu em bé ở lại sưu tầm hoa sen

và sao đỏ trong vở sạch chữ đẹp

chúc tụng những chiến thắng không sách sử ghi nhận

để chiêm nghiệm muốn thành công

chỉ cần khuôn mặt thánh thiện với thân thể rực đàn bà

những con búp bê bị lê theo vòng gai

miệng gang thép quan

ngoài kia

có tiếng quát

ai đã cán nát mấy tấm bích chương

mười chín người chứng kiến

không một con mắt mở

sự thật nằm bất tỉnh trên băng-ca

chiếc xe hành hình lưu động rồ máy nhắm thẳng chiến trận mới

Thế kỷ của những vật tế

chúng ta cứ chảy ngả ngớn về phía trước như thế

nơi đàn ngỗng chẻ sóng xôn xao về vị tổng thống trò hề

cùng cô ca nhạc sĩ hoa-hồng chơi ngông áo cộc không váy

kết hợp với tiếng tăm tráo trở được lộng kiếng

người đàn ông bên kia rào tìm cách thu thập tin tức từ mặt nước

          mà không cần phải rót mật vào tai không khí

cô bé da trắng thả tay mẹ trượt vội xuống mũi giày sờn đã cưu

             mang hơn 10,300 em bé da vàng mà tiếng chào của anh

             vẫn chưa vọng đến cuối cuộc chiến

trong chiếc cầu mũ viền lông tơ hơi thở chúng ta tranh chức giáo đầu

ngoài kia những bức tường biên giới đang được xây bằng lời bào

                                 mòn cờ hoa bị thóa mạ

vẫn trong trạng thái hành trang hơn hai thế kỷ nặng nề sự tử tế

anh gỡ chiếc vỏ bảo hộ những bạo lực ấu thơ

những vết bầm ẩn dụ kén khổ chủ

trước và sau hàng cúc áo

liếm môi em như một lá thư sắp cháy cong

lịch sử chỉ là một tiếng rên phản kháng giữa đám đông cả tin

                                    nay đã sờn trí nhớ

em dũng cảm nhất trong xiềng xích vòng tay anh chai sạm…

Xong giao dịch thịt da, em đưa tờ năm mươi đồng trả công

Anh thối lại một buổi chiều nắng đầy sỏi huyết dụ

lồng bên trong những viên tuyết tầm nhiệt

và trong cơn lốc nước ta nghe thoang thoảng con người đã biết

                           biến cái lạnh thành vũ khí đấu tranh

                   cho nhân quyền/nhân cách/nhân nghĩa

và nhân tình là vật tế hy sinh

LDV