Speechless
Nguồn: https://damau.org/14921/speechless
Speechless
Đinh Linh
He came at roughly the Beaver’s age, learnt our language word by word, each syllable mangled, botched, before being straightened out, finally, but some sounds would remain elusive, even towards the end, whimpers and bangs. “Kill ’em all, let God sort ’em out.” “We’re going to bomb them back into the Stone Age.” “Kick ass then go home.” Beneath a nuclear mushroom: “Made in America, tested in Japan.” There are so many cool ones. When he tried to talk, he mumbled, “as if he had something in his mouth,” which made them guffaw and shout, “Go back to China,” a generic taunt I’ve heard more than once, of course. “You talkin’ to me? Hey, I said, Are you talkin’ to me?”
There was nothing he could do about his unusual eyes, nose and mouth, short of violence, but he could have changed his name to “Joe” or something, placate them a little, betray his good will. By college, he had enough Anglo-Saxon, Latinated gibberish roiling in his head to entertain the funky, desperate notion that he could become a writer, an American one. Holy shit, no joke, say what? Feeling queer about it, a naked impostor, he pretended to be a business major. “Do you write in Korean? Chinese? Mongolian?” At last, he’d open those lips and flash his never-seen tongue.
He could never join, only look. He was a looker only, only he wasn’t a looker. He didn’t want to be looked at, actually, especially his looking eyes, which he hid behind shades. Through a digital pinhole, he checked the scenery beneath tables, to examine seams, pleats, ruffles, anything tucked beneath anything else, fuzz, scars, socks, pom-poms, pores, he measured hips. True, everyone else just mostly looked also—this is, after all, a land of tireless oglers and vigilantes—but occasionally they could mesh into a resistant something or other, after a six pack, a cognac or a vodka. He shared their values, totally, only he couldn’t get none, until that moment when he finally dashed across the landmined border, to join his peers on the other side. After this catharsis, we all got plenty to look at, between the car, Coke and bullshit commercials.
Why couldn’t he be like Hen Ly, or Henry Lee, one of his victims? Fresh off the boat, Henry just grinned, untied his tongue, snatched most of the awards, became a salutatorian. “Imagine sitting in class not knowing the language, now I am number two.” Why couldn’t he be like Bruce Lee, or Donald Trump, for that matter? Hell, why couldn’t he be like Linh Dinh, who was poised enough to write these calm lines:
Refrain
Well, then, if an alien object, something tiny
Even, like a grain of bullshit, is persistently
Lodged within the brain, there’s nothing to do
But to shoot the motherfucker. My eyes
Are alien to me, their defects hindering
My already dire discourse with the real,
This lake here, them privates. That’s why
I must shoot the motherfuckers.
[from “Jam Alerts,” Chax Press, 2007]
Judging from his plays, Cho Seung-hui never nicked his target. Judging from his acts, he was as American as, well, too many to mention. Pumping iron, cropping his hair short, flipping his black baseball cap backward, in a black T-shirt, he finally looked like he belonged, an Army of One, ready for action. Bring ’em on.
Không Lời
Đinh Từ Bích Thúy chuyển ngữ
Hắn đến đây lúc hắn ở cùng lứa tuổi với thằng Beaver, học ngôn ngữ của chúng ta, phiên âm từng chữ một, vụn vỡ, nát bét, trước khi chúng được nhuần nhuyễn, nhưng vẫn còn những âm thanh mơ hồ, cho đến lúc hạ màn, rên rỉ trộn lẫn với pàng pàng. “Hãy giết hết chúng nó, rồi để Chúa phân biệt [người lành với quân dữ.]” “Chúng ta sẽ bỏ bom nước này cho quay về Thời Đại Đồ Đá. “Đá đít rồi về nhà.” Ở dưới một “nấm khói” bom nguyên tử, “Chế tạo ở Hoa Kỳ, thử nghiệm tại Nhật Bản.” Nhiều khẩu hiệu ngầu lắm. Khi hắn cố lên tiếng, hắn chỉ lầm bầm, “như ngậm gì trong miệng,” làm bọn chúng cười lăn và hò hét, “Về Tàu đi,” một lời trêu ghẹo đại loại, nhạt thếch mà chính tôi đã nghe thấy không chỉ một lần, dĩ nhiên. “Mày nói tao hả? Ê, mày nói tao gì dzậy?”
Ngoài giải pháp hung bạo, hắn không thể làm gì về cặp mắt, mũi, cái miệng khác thường của hắn, nhưng hắn đã có thể đổi tên của hắn, thành “Joe” chẳng hạn, để lấy lòng bọn chúng, tỏ ra là hắn cũng có thiện chí. Lúc trở thành sinh viên đại học, hắn đã có đủ những từ Anglô-Xắcxông, La Tinh hầm bà lằng trong đầu óc để tự cho mình một ý nguyện ngông cuồng là hắn có thể trở nên một nhà văn, một nhà văn Hoa Kỳ. Chúa cứt ơi, nói gì vậy, chuyện đùa? Hắn cảm thấy dị hợm, một tên ngụy trang lõa lồ, nên giả vờ là đang học thương mại. “Mày viết văn bằng tiếng Đại Hàn? Tiếng Tàu? Tiếng Mông Cổ?” Cuối cùng, hắn sẽ mở miệng và thè cái lưỡi chưa ai từng thấy.
Hắn chẳng bao giờ có thể hoà nhập, mà chỉ có thể nhìn. Hắn chỉ là người nhìn, nhưng không đủ bảnh bao để trở thành đối tượng của cái nhìn. Thật sự, hắn không muốn ai nhìn hắn, nhất là nhìn đôi mắt đang nhìn của hắn đã được che kín qua mắt kính râm. Qua lỗ hổng bé bằng đầu kim từ điện thoại digital, mấy ngón tay hắn chụp hình thắng cảnh dưới gầm bàn, soi mói nếp gấu quần, áo, đăng ten, đường xếp, bất cứ mọi thứ bị che dấu bởi những thứ khác, những chỗ vải bị sờn, những vết sẹo, bí tất, lúc lắc pom pom dính vào bí tất, lỗ chân lông; hắn cũng đo mông. Đúng, mọi người, bất cứ ai khác cũng chỉ nhìn—đây là giang sơn của những con người hau háu, canh phòng, theo dõi không ngừng nghỉ–nhưng đôi lúc họ cũng được nhoà khớp vào một cái gì nhún mềm, sau khi uống mấy lon bia six-pack, nhâm nhi vài ly vodka hay cô-nhắc. Hắn cũng đồng tâm với họ, nhưng chẳng được xài mẹ gì, trừ lúc hắn vượt qua ranh giới bẫy mìn, để kết hợp với đồng lứa tại bên kia cuộc đời. Sau vụ tẩy ruột của hắn, chúng ta được coi nhiều màn ly kỳ trên TV, ở giữa những phim quảng cáo xe hơi, Cô-Ca Cô La, và những món phổi bò khác.
Sao hắn không thể như Hen Ly, hoặc Henry Lee, một trong những nạn nhân của hắn? Vừa bước ra khỏi khoang tàu, Henry chỉ cười trừ, chỉnh lại cái lưỡi, đoạt nhiều giải thưởng, đứng hạng nhì trong lớp khi ra trường. “Bạn cứ tưởng tượng ngồi trong lớp mà hổng biết nói tiếng Mỹ, nhưng giờ nay tui là số hai.” Sao hắn không thể như Bruce Lee, hay cao xa hơn, Donald Trump? Quỉ, sao hắn không như Đinh Linh, người đủ sĩ khí để phác họa những lời bình tĩnh sau đây:
Điệp Khúc
Thôi thì, nếu một vật xa lạ, thật nhỏ,
Dù chỉ là một hạt dối trá, triền miên
Bị kẹt cứng trong đầu, không còn cách nào
Ngoài bắn cái đù mẹ. Cặp mắt ta cũng
Xa lạ với ta, khiếm khuyết của chúng ngăn chận
Cuộc đàm thoại đã thảm bại của ta với hiện thực,
Cái hồ này, những chỗ thầm kín kia. Vì vậy,
Ta phải bắn thứ đù mẹ.
[Từ Những Ứng Tấu Nhiễu Động (“Jam Alerts”), Chax Press, 2007]Chấm hai vở kịch, Cho Seung-hui vẫn chưa đạt được mục tiêu làm nhà văn Hoa Kỳ. Chấm cách diễn xuất, hắn quả là một nhân vật Hoa Kỳ, giống quá nhiều kẻ khác để so sánh. Tập tạ, gân guốc, với tóc được tông-đơ sát đầu, đội mũ đen có lưỡi kéo sau gáy, mặc T-shirt đen, cuối cùng, trông như hắn đã hội nhập: Đội Binh Một Người, sẵn sàng ra trận. Cứ cho tụi nó ló mặt ….